Coronacrisis: steunmaatregelen in 2022

Hier vind je informatie over de steunmaatregelen in 2022 voor zelfstandigen in het kader van het sociaal statuut die zijn getroffen door het Coronavirus.

In deze tabel van de overheid vind je een overzicht van sectoren en op welk overbruggingsrecht zij een beroep kunnen doen. De tabel geeft voorbeelden ter informatie en is niet exhaustief.

Het crisis-overbruggingsrecht gedwongen sluiting
Het crisis-overbruggingsrecht omzetdaling
Het crisis-overbruggingsrecht quarantaine/zorgen voor een kind
Vermindering sociale bijdragen
Uitstel betaling sociale bijdragen
Vrijstelling sociale bijdragen

1. Het crisis-overbruggingsrecht gedwongen sluiting

Wie heeft recht op het dubbel crisis-overbruggingsrecht?

Deze steunmaatregel loopt tot en met 31 maart 2022 voor de zelfstandigen die rechtstreeks onder de gedwongen sluitingsmaatregelen vallen. Zelfstandigen wiens activiteiten hoofdzakelijk afhankelijk zijn van een sector die verplicht gesloten is komen niet aanmerking.

De zelfstandigen die een gedeelte van hun zelfstandige activiteiten verderzetten, onder de vorm van take-away of click&collect, komen niet in aanmerking. Het bedrag van de uitkering hangt af van de duur van de gedwongen sluiting.
- Zelfstandigen, die hun activiteit gedwongen moeten sluiten gedurende minstens 15 opeenvolgende kalenderdagen per maand, krijgen een dubbele uitkering.
- Zelfstandigen, die hun activiteit gedwongen moeten sluiten gedurende minder dan 15 opeenvolgende kalenderdagen per maand, krijgen de gewone uitkering.
Indien zij hun zelfstandige activiteit niet volledig onderbreken kunnen zij een aanvraag indienen voor het overbruggingsrecht omzetdaling.

Hoeveel bedraagt de uitkering?

Het dubbele bedrag voor zelfstandigen met een volledig crisis-overbruggingsrecht en een sluiting gedurende minstens 15 opeenvolgende kalenderdagen bedraagt:

Vanaf 01/03/2022

Met gezinslast	Zonder gezinslast
3.494,32 euro	2.796,34 euro

Het enkele bedrag voor zelfstandigen met een volledig crisis-overbruggingsrecht en een sluiting gedurende minder dan 15 opeenvolgende kalenderdagen bedraagt:

Vanaf 01/03/2022

Met gezinslast	Zonder gezinslast
1.747,16 euro	1.398,17 euro

Het dubbele bedrag voor zelfstandigen met een gedeeltelijk crisis-overbruggingsrecht bedraagt (sluiting gedurende minstens 15 opeenvolgende kalenderdagen):

Periode vanaf 01/03/2022

Met gezinslast	Zonder gezinslast
1.747,16 euro	1.398,17 euro

Het enkele bedrag voor zelfstandigen met een gedeeltelijk crisis-overbruggingsrecht bedraagt (sluiting gedurende minder dan 15 opeenvolgende kalenderdagen):

Periode vanaf 01/03/2022

Met gezinslast	Zonder gezinslast
873,58 euro	699,09 euro

Voor wie is het bedrag met de volledige uitkering?

zelfstandigen en helpers in hoofdberoep;
meewerkende echtgenoten (maxistatuut);
zelfstandigen in bijberoep of met gelijkstelling bijberoep (art. 37) die minstens de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen;
student-zelfstandigen die minstens de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen;
actief gepensioneerde zelfstandigen, die hun pensioen niet opgenomen hebben en die voorlopige bijdragen betalen zoals een hoofdberoep.

Voor wie is het bedrag met de halve uitkering?

de zelfstandigen in bijberoep die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 14.042,57 euro;
de zelfstandigen met gelijkstelling bijberoep (artikel 37) die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 7.356,08 euro;
de student-zelfstandigen die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 14.042,57 euro;
de actieve gepensioneerde zelfstandigen die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen dat hoger is dan 7.021,29 euro.

Cumul met een ander vervangingsinkomen

De cumul met een vervangingsinkomen is toegestaan mits toepassing van het cumulplafond. De cumul met een vervangingsinkomen is voor alle zelfstandigen slechts toegestaan op voorwaarde dat de som van de voorziene financiële uitkering van het overbrugginsrecht en het andere vervangingsinkomen per maand het bedrag van de voorziene financiële uitkering niet overschrijdt. In geval van overschrijding zal het bedrag van de voorziene financiële uitkering in het kader van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht verminderd worden ten belope van deze overschrijding.

Tot wanneer kan je een aanvraag indienen?

Geen aanvragen meer mogelijk.

2. Het crisis-overbruggingsrecht omzetdaling

Deze steunmaatregel is goedgekeurd tot en met 31 maart 2022 en wordt niet verlengd.

Wie heeft recht op het crisis-overbruggingsrecht omzetdaling?

Zelfstandigen, die door de coronacrisis geconfronteerd worden met een aanzienlijk inkomensverlies, zonder dat zij verplicht werden hun zaak te sluiten, kunnen in 2022 het crisis-overbruggingsrecht omzetdaling vragen.

Om in aanmerking te komen moeten zelfstandigen tegelijkertijd voldoen aan deze 3 voorwaarden:

De zelfstandige moet een omzetdaling van 40% aantonen in de kalendermaand voorafgaand aan de kalendermaand waarvoor de financiële uitkering wordt aangevraagd, in vergelijking met dezelfde kalendermaand van het refertejaar 2019.
- Voorbeeld: voor een aanvraag ingediend in de maand januari 2022, moet er een omzetdaling van 40% zijn in de maand december 2021 ten opzichte van de maand december 2019.
- Voor zelfstandigen die nog niet actief waren in de desbetreffende kalendermaand van 2019 of wier omzetcijfers abnormaal laag bleken te zijn omwille van ‘overmacht’ (zoals bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid of moederschapsrust), kan er rekening gehouden worden met de eerstvolgende volledige kalendermaand.
  - Voorbeeld: een zelfstandige wenst een aanvraag in te dienen voor de maand januari 2022, maar hij is slechts aangesloten sinds 15 mei 2020. Hij moet de cijfers van december 2021 vergelijken met de cijfers van de maand juni 2020.
- Indien betrokkene actief is in verschillende vennootschappen, moeten alle omzetcijfers worden samengeteld om te verifiëren of er een omzetdaling van 40 % is.
De zelfstandige moet zijn wettelijk verschuldigde voorlopige bijdragen daadwerkelijk hebben betaald gedurende ten minste vier van de zestien kwartalen voorafgaand aan het kwartaal dat volgt op het kwartaal van de kalendermaand waarop de aanvraag betrekking heeft.
- Een uitzondering wordt gemaakt voor “starters” die nog maar twaalf kwartalen of minder zijn onderworpen aan het sociaal statuut. Voor hen is het voldoende dat zij hun wettelijk verschuldigde voorlopige bijdragen gedurende ten minste twee kwartalen daadwerkelijk hebben betaald.
De zelfstandige mag gedurende diezelfde kalendermaand niet reeds de financiële uitkering genieten via het crisis-overbruggingsrecht gedwongen sluiting.

De omzetdaling wordt in eerste instantie bewezen aan de hand van een verklaring op eer op het aanvraagformulier. Nadien worden de cijfers uit de aanvraag vergeleken met de officiële BTW-gegevens. Als er een verschil is, dan wordt het dossier verder onderzocht en kan er een terugvordering gebeuren.

In tegenstelling tot het klassieke overbruggingsrecht is er geen “behoud van sociale rechten” voorzien in het crisis-overbruggingsrecht. Voor de maanden en kwartalen waarin er een crisis-overbruggingsrecht betaald wordt is er geen vrijstelling van sociale bijdragen met een volledig behoud van je sociale rechten.

Hoeveel bedraagt de volledige uitkering?

Vanaf 01/03/2022

Met gezinslast	Zonder gezinslast
1.747,16 euro	1.398,17 euro

Hoeveel bedraagt de halve uitkering?

Periode vanaf 01/03/2022

Met gezinslast	Zonder gezinslast
873,58 euro	699,09 euro

Voor wie is het bedrag met de volledige uitkering?

zelfstandigen en helpers in hoofdberoep;
meewerkende echtgenoten (maxistatuut);
zelfstandigen in bijberoep of met gelijkstelling bijberoep (art. 37) die minstens de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen
student-zelfstandigen die minstens de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen
actief gepensioneerde zelfstandigen, die hun pensioen niet opgenomen hebben en die voorlopige bijdragen betalen zoals een hoofdberoep

Voor wie is het bedrag met de halve uitkering?

de zelfstandigen in bijberoep die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 14.042,57 euro;
de zelfstandigen met gelijkstelling bijberoep (artikel 37) die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 7.356,08 euro;
de student-zelfstandigen die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 14.042,57 euro;
de actieve gepensioneerde zelfstandigen die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen dat hoger is dan 7.021,29 euro.

Cumul met een ander vervangingsinkomen

Tot wanneer kan je een aanvraag indienen?

Geen aanvragen meer mogelijk.

3. Het overbruggingsrecht quarantaine / zorgen voor een kind

Deze steunmaatregel is verlengd tot en met 31 december 2022.

Wie heeft recht op het crisis-overbruggingsrecht quarantaine / zorgen voor kinderen?

Er zijn geen voorwaarden inzake voorafgaande verzekeringsplicht of effectieve bijdragebetaling.

Quarantaine

Zelfstandigen die, weliswaar geschikt om te werken, in quarantaine of isolatie worden geplaatst en daardoor hun zelfstandige activiteit gedurende minstens 7 opeenvolgende kalenderdagen volledig moeten onderbreken.
Zij moeten een quarantaine-attest voorleggen op hun naam of op naam van een persoon die op hetzelfde adres is ingeschreven.
Zelfstandigen die hun zelfstandige activiteit van thuis uit kunnen organiseren of bewust afgereisd zijn naar een land of een gebied dat zich in een rode zone bevindt op het ogenblik van vertrek, komen niet in aanmerking.

Zorgen voor kinderen

Zelfstandigen die hun zelfstandige activiteit gedurende minstens 7 kalenderdagen volledig moeten onderbreken omdat zij moeten instaan voor de zorg van hun kinderen in bepaalde omstandigheden:

Zorg voor een kind van minder dan 18 jaar dat met hem samenwoont (situatie van co-ouderschap inbegrepen) dat niet naar de kinderdagverblijf of school kan gaan, omdat:

- Het kind zich in quarantaine of isolatie bevindt: voorleggen van een quarantaine attest.
- Het kinderdagverblijf, de klas of de school is volledig of gedeeltelijk gesloten (uitzondering schoolvakantieperiodes) voorleggen van een schoolattest.
- Het kind is verplicht om op afstand de lessen te volgen: voorleggen van een schoolattest.

Zorg voor een gehandicapt kind dat hij ten laste heeft, ongeacht de leeftijd van dat kind, omdat het kind niet naar een centrum voor opvang van gehandicapte personen kan gaan: voorleggen van een attest van het opvangcentrum.

De zelfstandigen die hun zelfstandige activiteit onderbreken omwille van de zorg voor hun kind moeten aantonen dat zij deze activiteit gedurende minstens 7 kalenderdagen tijdens een kalendermaand onderbreken. De dagen hoeven echter niet opeenvolgend te zijn, maar moeten zich in éénzelfde kalendermaand bevinden.

Het moet gaan om een volledige onderbreking van de zelfstandige activiteit. Zelfstandigen die hun zelfstandige activiteit van thuis uit kunnen organiseren, komen niet in aanmerking.

Hoeveel bedraagt de volledige uitkering?

Vanaf 01/03/2022

	Met gezinslast	Zonder gezinslast
28 dagen of meer	1.747,16 euro	1.398,17 euro
Tussen 21 en 27 dagen	1.310,37 euro	1.048,63 euro
Tussen 14 en 20 dagen	873,58 euro	699,09 euro
Tussen 7 en 13 dagen	436,79 euro	349,79 euro
Minder dan 7 dagen	0 euro	0 euro

Hoeveel bedraagt de halve uitkering?

Vanaf 01/03/2022

	Met gezinslast	Zonder gezinslast
28 dagen of meer	873,58 euro	699,09 euro
Tussen 21 en 27 dagen	655,19 euro	524,32 euro
Tussen 14 en 20 dagen	436,79 euro	349,54 euro
Tussen 7 en 13 dagen	218,40 euro	174,77 euro
Minder dan 7 dagen (0%)	0 euro	0 euro

Voor wie is het bedrag met de volledige uitkering?

zelfstandigen en helpers in hoofdberoep;
meewerkende echtgenoten (maxistatuut);
zelfstandigen in bijberoep of met gelijkstelling bijberoep (art. 37) die minstens de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen
student-zelfstandigen die minstens de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen
actief gepensioneerde zelfstandigen, die hun pensioen niet opgenomen hebben en die voorlopige bijdragen betalen zoals een hoofdberoep

Voor wie is het bedrag met de halve uitkering?

de zelfstandigen in bijberoep die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 14.042,57 euro;
de zelfstandigen met gelijkstelling bijberoep (artikel 37) die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 7.356,08 euro;
de student-zelfstandigen die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen tussen 7.021,29 euro en 14.042,57 euro;
de actieve gepensioneerde zelfstandigen die voorlopige bijdragen betalen op een inkomen dat hoger is dan 7.021,29 euro.

Cumul met een ander vervangingsinkomen

Tot wanneer kan je een aanvraag indienen?

Aanvraag april, mei, juni: uiterlijk 31.12.2022 – niet meer mogelijk
Aanvraag juli, augustus, september: uiterlijk 31.03.2023
Aanvraag oktober, november, december: uiterlijk 30.06.2023
Voor elke onderbrekingsperiode moet opnieuw een aanvraag worden ingediend met een noodzakelijk attest.

4. Vermindering sociale bijdragen

Zelfstandigen die moeilijkheden ondervinden ten gevolge van het coronavirus, kunnen een vermindering vragen van hun voorlopige sociale bijdragen voor het jaar 2022. In tegenstelling tot de vorige jaren kan je vrij kiezen op welk inkomen je de voorlopige bijdragen wil laten berekenen als je inkomen lager blijkt te liggen dan dit van 3 jaar geleden. Er moet niet langer rekening gehouden worden met wettelijke drempels.

Alle drempels worden afgeschaft, met uitzondering van de wettelijke minimumdrempels die van toepassing zijn op zelfstandigen in hoofdberoep, op starters en op meewerkende echtgenoten. Zelfstandigen in hoofdberoep (primostarters inbegrepen) en meewerkende echtgenoten blijven dus wel steeds een wettelijke minimumbijdrage verschuldigd.

Tot wanneer kan je een aanvraag indienen?

Je kan een aanvraag indienen voor de voorlopige sociale bijdragen van 2022.

5. Uitstel betaling sociale bijdragen

De overheid heeft deze steunmaatregel voorlopig verlengd voor het eerste kwartaal van 2022. De aanvragen kunnen gedaan worden voor de voorlopige bijdragen van het eerste kwartaal van 2022 en de regularisatiebijdragen van 2018 en/of 2019 en/of 2020 die vervallen op 31 maart 2022. De aanvraag moet gebeuren vóór 15 maart 2022.

Alle categorieën van zelfstandigen, die getroffen worden door de gevolgen van het coronavirus, kunnen uitstel van betaling van deze sociale bijdragen krijgen (één jaar). In tegenstelling tot de aanvragen in 2021 worden er bijkomende voorwaarden gesteld. De link tussen de gevolgen van corona en de aanvraag tot uitstel van betaling moet duidelijk gemotiveerd worden.

Voorwaarden

De zelfstandige is actief in een sector die nog verplicht gesloten is door de overheid: de aanvraag moet uitdrukkelijk de sector waarin de activiteiten uitgeoefend worden vermelden. Indien er ook een activiteit in een andere sector is, kan de aanvraag niet aanvaard worden.
De zelfstandige valt niet onder een sector met verplichte sluiting door de overheid: er moet een omzetvermindering bewezen kunnen worden van minstens 40% tussen het vierde kwartaal van 2021 en het vierde kwartaal van 2019. Hiervoor moeten de nodige bewijsstukken met een duidelijke motivering bij de aanvraag gevoegd worden. De omzetdaling moet duidelijk te wijten zijn aan de gevolgen de Covid-19 crisis.

De betalingstermijn

betaling van de bijdrage voor het eerste kwartaal 2022 en van de regularisatiebijdragen 2018, 2019 en 2020 die vervallen op 31 maart 2022: uiterlijk voor 31 maart 2023.

De maatregel geldt niet voor reeds betaalde bijdragen.

In die periode zullen er geen verhogingen aangerekend worden en heeft dit geen invloed op uitkeringen. Als de betrokken bijdragen niet volledig betaald zijn binnen de voorziene termijn, zijn er verhogingen op de betreffende kwartalen verschuldigd en zullen onrechtmatig genoten uitkeringen worden teruggevorderd.

Waar moet je rekening mee houden?

Als, na het uitstel, de betrokken bijdragen niet volledig betaald zijn binnen de aangepaste termijnen, zijn er verhogingen verschuldigd.
Er wordt geen fiscaal attest afgeleverd voor bijdragen die in 2022 niet betaald zijn.
Volgend jaar zal je het uitgestelde kwartaal moeten betalen en krijg je voor dit (betaalde) kwartaal een fiscaal attest.

Tot wanneer kan je een aanvraag indienen?

Voor 15 maart 2022: eerste kwartaal 2022 en regularisatiebijdrage van 2018, 2019 en 2020 met uiterste betaaldatum 31 maart 2022.

6. Vrijstelling sociale bijdragen

De versoepelingen bij het aanvragen van vrijstelling van bijdragen door de zelfstandigen die grote moeilijkheden ondervinden ingevolge de coronacrisis worden voor het eerste kwartaal van 2022 verlengd, zij het met bijkomende voorwaarden. De betrokkenheid met corona moet duidelijk gemotiveerd worden.

Zelfstandigen en helpers in hoofdberoep, meewerkende echtgenoten ( maxistatuut), starters, student-zelfstandigen (met minimumbijdragen hoofdberoep) en gepensioneerden met een zelfstandige activiteit kunnen een vrijstelling aanvragen.

Startende zelfstandigen kunnen pas een vrijstelling aanvragen als ze vier kwartalen zelfstandige zijn.

Je kan een vrijstelling onder versoepelde corona-voorwaarden aanvragen voor:

de voorlopige bijdrage van het eerste kwartaal 2022
de regularisatiebijdragen van 2018 en/of 2019 en/of 2020 met vervaldag op 31 maart 2022.

Voorwaarden:

De zelfstandige is actief in een sector die nog verplicht gesloten is door de overheid: de aanvraag moet uitdrukkelijk de sector waarin de activiteiten uitgeoefend worden vermelden. Indien er ook een activiteit in een andere sector is, kan de aanvraag niet aanvaard worden.
De zelfstandige valt niet onder een sector met verplichte sluiting door de overheid: er moet een omzetvermindering bewezen kunnen worden van minstens 40% tussen het vierde kwartaal van 2021 en het vierde kwartaal van 2019. Hiervoor moeten de nodige bewijsstukken met een duidelijke motivering bij de aanvraag gevoegd worden. De omzetdaling moet duidelijk te wijten zijn aan de gevolgen de Covid-19 crisis.

Waar moet je rekening mee houden?

Je verliest je pensioenrechten voor deze kwartalen.
Je kan binnen de 5 jaar de vrijgestelde kwartalen nog regulariseren. Hiervoor moet je dan contact opnemen met je sociaal verzekeringsfonds.
Als je vrijstelling krijgt blijf je in orde met de kinderbijslag en met de ziekteverzekering.
De premie van het Vrij Aanvullend Pensioen is niet fiscaal aftrekbaar.

Het is steeds mogelijk om een vrijstelling van bijdragen aan te vragen, zelfs als er in eerste instantie om uitstel is gevraagd.

Tot wanneer kan je een aanvraag indienen?

De aanvraag moet ingediend worden binnen de 12 maanden volgend op het einde van elk betrokken kwartaal. Ook voor de regularisatiebijdragen heb je telkens een jaar de tijd om je aanvraag in te dienen. De termijn van twaalf maanden gaat in op de eerste dag van het kalenderkwartaal dat volgt op het kwartaal waarin je de bijdrageherziening hebt ontvangen.

Alle formulieren

Heb je nog een vraag?

Contact