Geboorte van een kind

---

Groeipakket en startbedrag

Word je tijdens je zelfstandige carrière mama of papa? Dan krijg je als ouder een startbedrag en een groeipakket (de vroegere kinderbijslag) voor je kindje.

Wanneer krijg je een groeipakket?

Sinds 1 januari 2019 hanteert elke regio in België een eigen systeem van kinderbijslag. Het domicilie van je kind bepaalt de regio die voor jou van toepassing is.

Het groeipakket (de vroegere kinderbijslag) krijg je vanaf de maand volgend op de geboorte van je kindje. Het maandelijks bedrag wordt berekend en betaald via een kinderbijslagfonds van jou keuze. Hoeveel kinderbijslag je maandelijks krijgt, hangt af van het aantal kinderen, hun leeftijden en de concrete situatie.

Het groeipakket ondersteunt gezinnen die het financieel moeilijker hebben met een sociale toeslag. Het bedrag van die toeslag varieert naargelang de gezinsgrootte en het inkomen van de ouders/opvoeders. Of je recht hebt op een sociale toeslag hangt af van je jaarlijkse brutogezinsinkomen. In tegenstelling tot vroeger komen nu dus ook werkende ouders/opvoeders met een laag inkomen in aanmerking voor extra financiële steun. Er is eveneens een wezentoeslag voorzien, toeslag voor kinderen met een beperking.

Bekijk hier het groeipakket waar je recht op hebt voor Vlaanderen.

Wat is een startbedrag?

Bij de geboorte of de adoptie van een kind, krijg je eenmalig een startbedrag. Je kan het startbedrag ten vroegste vier maanden voor de geschatte geboortedatum en tot vijf jaar na de geboorte aanvragen bij je kinderbijslagfonds. Je kan het startbedrag al ontvangen twee maanden voor de geschatte geboortedatum. Het startbedrag kan wel pas betaald worden na ontvangst van het doktersattest.

Moederschapsuitkering

Wat is moederschapsuitkering?

De moederschapsuitkering geeft recht op 12 weken rust waarvan 3 weken verplicht moeten worden opgenomen en 9 weken flexibel kunnen worden opgenomen tot 36 weken na de bevalling. De moederschapsvergoeding bedraagt 855,74 euro per week voor de eerste 4 weken, 782,70 euro per week vanaf de 5de week. Dit is een bedrag van 9 684,56 euro voor 12 weken en wordt toegekend aan de vrouwelijke zelfstandige of aan de aangesloten meewerkende echtgenote. Bij de geboorte van meerlingen wordt het moederschapsverlof 13 weken en de uitkering bedraagt hiervoor 10 467,26 euro.

Sinds 01/01/2017 kan het moederschapsverlof vol- of halftijds opgenomen worden. Het is mogelijk om dit verlof niet enkel per week op te nemen , maar ook voltijds of halftijds. Concreet betekent dit dat de 9 facultatieve weken van het moederschapsverlof gedeeltelijk voltijds en gedeeltelijk halftijds (maximaal 18 weken halftijds), naar keuze van de vrouwelijke zelfstandige, opgenomen kunnen worden. Het hele facultatieve verlof zal opgenomen moeten worden over een periode van 36 weken te tellen vanaf het einde van het verplichte postnatale verlof.

Waar je moederschapsuitkering aanvragen?

Het moederschapsverlof moet aangevraagd worden bij het ziekenfonds van de toekomstige moeder en dit kan ten vroegste na zes maanden zwangerschap en ten laatste zes weken na de bevalling.

Om recht te hebben op de moederschapsvergoeding moet een zelfstandige activiteit van ten minste 6 maanden bewezen kunnen worden tenzij voor de zelfstandigheid de toekomstige moeder sociale rechten opgebouwd heeft als werknemer (niet als ambtenaar of als werknemer van NMBS).

Heb je ook recht op moederschapsuitkering bij adoptie?

Elke adoptieouder heeft recht op een basisperiode van 6 weken. De basisperiode kan met een bijkomende periode worden verlengd, die onder beide adoptieouders moet worden verdeeld. Deze extra periode bedraagt 3 weken. De vergoeding bedraagt 597,07 euro/week. De adoptie-uitkering wordt in één keer betaald door je ziekenfonds en dit uiterlijk binnen de maand na de start van het adoptieverlof.

Voor een gehandicapt kind dat geadopteerd wordt is er een verdubbeling van het adoptieverlof. Het verlof moet binnen de 2 maanden starten, te rekenen vanaf de inschrijving op het thuisadres. Het eindigt op de dag dat het kind 8 jaar wordt.

Vrijstelling betaling sociale bijdragen

Ter ondersteuning van het vrouwelijk ondernemerschap wordt vrijstelling van sociale bijdragen met behoud van rechten toegekend voor het kwartaal dat volgt op het kwartaal van de bevalling aan de rechtgevende vrouwelijke zelfstandigen (hoofdberoep of meewerkende partner).

Moederschapshulp (gratis dienstencheques) voor zelfstandige mama’s

Wat is moederschapshulp?

De zelfstandige mama heeft na de geboorte van een kind recht op 105 dienstencheques. De cheques kunnen gebruikt worden voor huishoudelijke hulp zoals voor het bereiden van maaltijden, het doen van boodschappen, schoonmaak, enz… en dit via een erkende organisatie. Bij een geboorte van een meerling, wordt de moederschapshulp maar één maal toegekend.

Wie heeft recht op gratis dienstencheques?

• Je bent aangesloten als zelfstandige, helpster of meewerkende echtgenote in maxi-statuut op het moment van de bevalling.
• Je betaalt de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep of als meewerkende partner.
• Je bent in orde met de sociale bijdragen (betaald of vrijgesteld) voor het tweede en derde kwartaal voorafgaand aan het kwartaal van de bevalling.
• Het kindje is ingeschreven in het rijksregister en verblijft in het gezin van de mama na de geboorte tot de toekenning van de moederschapshulp. Indien het kindje overlijdt, volstaat het dat het ingeschreven was in het gezin van de mama om aan deze voorwaarde te voldoen.
• Je bevestigt dat je onmiddellijk na je bevallingsrust een beroepsactiviteit zal hernemen, hetzij als zelfstandige, hetzij als werknemer of ambtenaar (minstens halftijds). In geval er niet daadwerkelijk een activiteit wordt hernomen zijn de dienstencheques niet verschuldigd.
• De zelfstandige in bijberoep ontvangt zijn rechten via zijn statuut van loontrekkende.
• Je bent gedomicilieerd bent in België

De cheques zijn 12 maanden geldig in het Vlaamse Gewest, 8 maanden in het Waalse Gewest en 6 maanden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Hoe kan ik de gratis dienstencheques aanvragen?

Je kan een aanvraag indienen met dit formulier: aanvraagformulier dienstencheques.

Je kan dit ingevulde formulier per mail of per post terug bezorgen aan ons. Na ontvangst van je ingevulde aanvraagformulier, contacteren we jou en regelen wij de aanvraag.

Vaderschaps- of geboorteverlof

De zelfstandige, zelfstandig helper of meewerkende echtgenoot die vader of mee-ouder wordt heeft sinds 1 mei 2019 recht op de vaderschaps- of geboorteuitkering bij onderbreking van de activiteiten binnen de 4 maanden na de geboorte.

• maximaal vijftien volledige dagen (of maximaal dertig halve dagen) voor de geboortes die plaatsvinden vanaf 1 januari 2021 tot en met 31 december 2022. Tijdens het geboorteverlof krijg je een dagvergoeding van 99,51 euro. Je kan dit vaderschapsverlof ook in halve dagen opnemen. Dan is je de vergoeding de helft.
• maximaal twintig volledige dagen (of maximaal veertig halve dagen) voor de geboortes die plaatsvinden vanaf 1 januari 2023.

Kan of wil je de vijftien volledige dagen (of 30 halve dagen) niet opnemen? Dan kan je maximaal acht dagen geboorteverlof opnemen en naast de dagvergoeding de éénmalige premie van 135 euro voor geboortehulp aanvragen.

Welke voorwaarden zijn er om deze uitkering te krijgen?

De vaderschaps- en geboorteuitkering is enkel van toepassing voor de zelfstandigen in hoofdberoep.

Voorwaarde om recht te hebben op deze uitkering:

• de zelfstandige activiteit moet minstens 2 kwartalen in hoofdberoep uitgeoefend worden vóór het kwartaal van de geboorte én tijdens de kwartalen waarin de activiteit onderbroken wordt. Indien de vader nog geen aansluiting als zelfstandige had in de 2 kwartalen voor het kwartaal van de geboorte heeft hij alsnog recht als hij gedurende deze kwartalen onderworpen was aan een ander stelstel van de Belgische Sociale Zekerheid;
• de zelfstandige moet in orde zijn met de betaling van de wettelijk verschuldigde voorlopige sociale bijdragen voor de 2 kwartalen die het kwartaal van de geboorte voorafgaan.
• De band met het kind moet bewezen worden:
  • wettelijke afstamming bewijzen:
    • gehuwd: automatisch in orde
    • niet gehuwd: kind moet erkend worden
  • geen wettelijke afstamming:
    • wettelijk samenwonen met de persoon met wie de afstamming wel vaststaat en waarbij het kind gedomicilieerd is
    • minimum 3 jaar feitelijk samenwonen met de persoon met wie de band van wettelijke afstamming vaststaat op het moment van de geboorte

Hoe aanvragen?

Bij je sociaal verzekeringsfonds met het voorziene aanvraagformulier samen met de gevraagde bijlagen. Verstuur je aanvraagformulier aangetekend naar je sociaal verzekeringsfonds of breng het persoonlijk binnen op het kantoor. Bezorg je aanvraag ten laatste voor het einde van het kwartaal volgend op het kwartaal van de geboorte.

Indien het kindje werd geboren in de laatste maand van een kwartaal (met name in maart, juni, september of december) beschikt u over een extra maand om uw aanvraag in te dienen!

Opgelet: aanvragen die na deze datum worden ingediend, worden niet meer in aanmerking genomen!

Nuttige links

• Aanvraagformulier dienstencheques moederschapshulp
• Aanvraagformulier vaderschaps- en geboorteuitkering