Steunmaatregelen energiecrisis 2022

1. Vermindering sociale bijdragen

Zelfstandigen die zwaar getroffen worden door de energiecrisis, kunnen een vermindering vragen van hun voorlopige sociale bijdragen van het jaar 2022. De zelfstandige kan kiezen om de voorlopige sociale bijdragen van 2022 te verminderen en te laten berekenen op het effectieve geschatte inkomen van 2022 als dit inkomen lager blijkt te liggen dan dit van 3 jaar geleden. Er blijft een beperking tot de wettelijke minimumdrempels die van toepassing zijn op zelfstandigen in hoofdberoep, op starters en op meewerkende echtgenoten. Zelfstandigen in hoofdberoep (primostarters inbegrepen) en meewerkende echtgenoten blijven dus wel steeds een wettelijke minimumbijdrage verschuldigd.

Let op: als er een vermindering van de voorlopige bijdragen aangevraagd en verkregen wordt en het werkelijke inkomen blijkt uiteindelijk toch hoger, dan is avixi wettelijk verplicht om per kwartaal 3% verhoging aan te rekenen op de opgevorderde supplementen én 7% bij elke jaaroverschrijding. (verhoging artikel 11bis)

2. Vrijstelling sociale bijdragen

Voor de sociale bijdragen van het vierde kwartaal 2022 is het mogelijk om een versoepelde aanvraag te doen tot vrijstelling van deze bijdrage door de zelfstandigen die grote moeilijkheden ondervinden ingevolge de energiecrisis. De aanvragen onder versoepelde vorm moeten vóór 15 januari 2023 ingediend worden.

Voorwaarden:

  • Aantonen impact van de energiecrisis op de zelfstandige activiteit.
  • Aantonen sterke toename van de voorschotfactuur voor energie in 2022 ten opzichte van de van 2021.

Aanvraag indienen:

  • Ondertekend aanvraagformulier per post of mail vóór 15 januari 2023 :
    • Met motivatie – impact en opgave toename energievoorschotfactuur van 2022 t.o.v. 2021
    • Bewijsstukken bijvoegen

De vrijstelling van de sociale bijdragen kan ook ná 15 januari 2023 nog ingediend worden maar dan via de niet versoepelde aanvraagformaliteiten. De aanvraag vrijstelling moet uiterlijk ingediend worden binnen de 12 maanden volgend op het einde van het betrokken kwartaal.

Een aanvraag kan pas ingediend worden ná ontvangst van het vervaldagbericht van het betrokken kwartaal.

Startende zelfstandigen kunnen pas een vrijstelling aanvragen als ze vier kwartalen zelfstandige zijn.

Let op:

  • Verlies van pensioenrechten voor het kwartaal met vrijstelling.
  • Binnen de 5 jaar kunnen vrijgestelde kwartalen nog betaald worden. Hiervoor moet contact opgenomen worden met het sociaal verzekeringsfonds.
  • Bij vrijstelling blijven de rechten voor kinderbijslag en ziekteverzekering in orde.
  • Fiscale aftrekbaarheid van de premie Vrij Aanvullend Pensioen vervalt.

3. Uitstel betaling sociale bijdragen

De aanvragen kunnen gedaan worden voor de voorlopige bijdragen van het vierde kwartaal van 2022. De aanvraag moet gebeuren vóór 15 december 2022. De steunmaatregel geldt niet voor reeds betaalde sociale bijdragen.

Alle categorieën van zelfstandigen, die getroffen worden door de energiecrisis, kunnen uitstel van betaling van deze sociale bijdragen krijgen tot 15 december 2023 (één jaar).

Voorwaarden:

  • Aantonen impact van de energiecrisis op de zelfstandige activiteit.
  • Aantonen sterke toename van de voorschotfactuur voor energie in 2022 ten opzichte van de van 2021.

Aanvraag indienen:

  • Met online aanvraagformulier:
    • Met motivatie – impact en opgave toename energievoorschotfactuur van 2022 en t.o.v. 2021
    • Bewijsstukken toevoegen

Let op: het uitstel van betaling tot 2023 staat de fiscale aftrekbaarheid van VAPZ-premies in de weg.

4. Afbetalingsplan

De zelfstandigen uit alle categorieën die de sociale bijdrage van het vierde kwartaal van 2022 niet kunnen betalen kunnen een afbetalingsplan aanvragen voor dit kwartaal. De aanvraag moet uiterlijk ingediend worden op 15/12/2022. Een aanvraag tot afbetaling van het vierde kwartaal van 2022 kan ook nog ingediend worden na eerst uitstel van betaling gevraagd te hebben. In dit geval moet de aanvraag uiterlijk overgemaakt worden op 15/12/2023.

5. Klassiek Overbruggingsrecht

Zelfstandigen, helpers en meewerkende echtgenoten die beslissen al hun zelfstandige activiteiten volledig te onderbreken of stop te zetten gedurende minstens 7 opeenvolgende dagen omwille van het feit dat de uitoefening van hun zelfstandige activiteit minder rendabel is door de stijging van de energieprijzen kunnen het klassiek overbruggingsrecht aanvragen op basis van de derde pijler. Het gaat hier dus niet om een tijdelijke crisismaatregel waarbij versoepelde voorwaarden gelden.

Voorwaarden:

Om aanspraak te maken op het overbruggingsrecht, moet er cumulatief aan zes voorwaarden voldaan worden:

  • Zelfstandige in hoofdberoep of meewerkende echtgenoot (maxistatuut) gedurende het kwartaal waarin het feit zich voordeed én minstens de drie daaraan voorafgaande kwartalen.
  • Tijdens diezelfde kwartalen sociale bijdragen verschuldigd.
  • Minstens vier kwartaalbijdragen betaald hebben in de loop van de voorafgaande zestien kwartalen (het gaat hier om effectief betaalde bijdragen, vrij- of gelijkgestelde kwartalen tellen niet mee).
  • Geen enkele beroepsactiviteit hebben.
  • Jonger zijn dan 65 jaar en geen aanspraak kunnen maken op een vervangingsinkomen (werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, pensioen …).
  • Hoofdverblijfplaats in België.

In de toepassing van het klassiek overbruggingsrecht op de aanvragen met betrekking tot de energiecrisis wordt een uitzondering gemaakt op de meeneembaarheid (rugzakje).

Bij het klassiek overbruggingsrecht is er een maximale meeneembaarheid gesteld:

  • Een financiële uitkering gedurende maximaal 24 maanden tijdens de volledige zelfstandige carrière.
  • Het behoud van sociale rechten gedurende maximaal 8 kwartalen tijdens de volledige zelfstandige carrière.

Voor de toekenningen van het klassiek overbruggingsrecht in toepassing van de stopzettingen of onderbrekingen in de periode van 1 oktober 2022 tot 31 maart 2023 omwille van de energiecrisis wordt hier een uitzondering gemaakt. Deze maanden zullen niet uit het rugzakje gehaald worden dat meegenomen wordt tijdens de zelfstandige loopbaan.

Aanvraag indienen:

  • Met het aanvraagformulier klassiek overbruggingsrecht
  • Aantonen impact van de energiecrisis op de productiekosten van de zelfstandige activiteit.
  • Aantonen sterke toename van de voorschotfactuur voor energie in 2022 en/of 2023 ten opzichte van de van 2021.
  • Bewijsstukken toevoegen.